Posts

Showing posts from April 25, 2013

Oazet e lirisë së Alush Shimës në komunizëm

Image
Piktori 1 milion dollarësh rikthehet me ekspozitën “Territore të vogla lirie”, që rrok punën e artistit nga alush shima alush shima1 alush shimaaaavitet 1968-1973, me rastin e 70-vjetorit të lindjes Në vitin 1967 piktori Alush Shima realizon tablonë me titull “Mbreti Skënderbe”, për ta paraqitur në ekspozitën kombëtare të 500-vjetorit të përkujtimit të vdekjes së heroit kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Vepra e tij refuzohet nga komisioni organizator i ekspozitës. Tabloja “Mbreti Skënderbe” ishte një tablo e veçantë për kanonet e artit të realizmit socialist, pasi Shima për herë të parë e çmitizoi figurën e këtij heroi, duke e paraqitur si hero-njeri-princ me veshjen e kohës (shek. XV), i pikturuar në moment meditimi, i ulur në fronin mbretëror. Është ky një moment shumë i rëndësishëm në karrierën e artistit, një moment që jo rrallë herë merret si një pikënisje për piktorin Alush Shima në shumë shkrime e studime rreth tij. Kjo është dhe pikënisja e ekspozitës që do të ç

Kenzaburo Oe rrëmon në të shkuarën e tij nëpërmjet “Fëmija i shkëmbyer”

Image
Betejat civile, fëmija i dashur me probleme, dhuna nacionaliste, nobelisti japonez rrëfehet në një nga intervistat e rralla Të intervistosh një fitues të çmimit Nobel për letërsi kurrë nuk është e lehtë. Ta intervistosh përmes emailit, përkitazi me një libër tema e të cilit çnyjezohet gjatë dëgjimit të një shiriti të regjistruar, është një salto mortale e dyfishtë. E pastaj nëse ai që duhet intervistuar është Kenzaburo Oe, 78 vjeç, i vlerësuar me Nobel më 1994, komplikimi është edhe më i madh. Si i ri, Oe e ka intervistuar revolucionarin Mao Ze Dong dhe filozofin francez Jean Paul Sartre. Nga Mao i kujtohet se “nuk pranonte pyetje, kufizohej ta citonte vetveten nga Libërthi i Kuq dhe të tymoste, ndërsa kryeministri Zhou En Lai, për shaka, ia përvidhte mbajtësen e cigareve”. Edhe më zhgënjyes Sartre, i cili, kujton Oe, “kufizohej ta citonte veten nga eseu ‘Ekzistencializmi është humanizëm’, e unë e shkrova vetëm këtë titull dhe e lashë me kaq”. Si shumë punime të Oe, Fëmij

Një rrugëtim në botën e librit dhe shkrimtarëve më të mëdhenj

Image
Një libër është një rrugë e shkëlqyer për të zbuluar diçka të re, të cilën më parë nuk kishe dijeni që ekzistonte. Letërsia Dita Botërore e Librit festohet çdo vit më 23 prill. Lidhja midis 23 prillit dhe librave u bë për herë të parë në vitin 1923 prej botuesve spanjollë të librave, si një mënyrë për të nderuar shkrimtarin e madh Migel de Servantes. Në vitin 1995, UNESCO vendosi që këtë ditë ta shpallë “Ditën Botërore të Librit dhe të së drejtës së autorit”, në mënyrë që të promovonte leximin, botimin dhe të drejtat e autorit. Vende të ndryshme të botës e festojnë në mënyra nga më të veçantat Ditën Botërore të Librit. Për shembull, në Britaninë e Madhe fëmijët e festojnë 23 prillin duke u veshur si personazhet e tyre të preferuar të librave. Në SHBA shumë nxënës dhe lexues nga të gjitha shtetet e festojnë këtë ditë duke gjetur dhe treguar histori të ndryshme librash. Të gjithë vihen në kërkim të historisë më të bukur ose e krijojnë atë nga mjedisi ku jetojnë, k

20 vjet më parë, vizita historike e Papa Gjon Palit II në Shqipëri, shqiptarët morën frymë thellë me mushkëritë e besimit

Image
Kaluan 20 vjet nga ditët e stuhishme, kur Shqipëria e rrëzoi gardhin e hekurt e nisi të ecë lirisht në shtigjet e pafundme të botës, krejt të panjohur, të takohet me njerëz nga të katër anët, të presë e të përcjellë personalitete me emra të ndaluar, të përjashtuar, të mohuar, që jetonin diku larg, duke u përpjekur për t’i shembur muret e diktaturave. Shqipëria e sapo zgjuar nga ëndrra e keqe gjysëm shekullore, shikonte të shkelte në trojet e saj të mbjellura me eshtra dëshmorësh të rinj të lirisë, Papën Gjon Pali II; atë, i cili luajti një nga rolet kryesore në shembjen e perdes së hekurt, që ndante jo vetëm një Shqipëri të vogël nga bota, por një sistem nga një tjetër, në një stinë të gjatë, të akullt, që u njoh me emrin “lufta e ftohtë”, për Shqipërinë “dimri i vetmisë së madhe”. Jo një, por një mori arsyesh të shtyjnë të meditosh për vizitën e Papës së parë në trojet shqiptare: ndërmjet tyre, pa dyshim, rimëkëmbja e vendit e në të, e Kishës së kthyer në gërmadhë, nga e c