Albert Vataj

Ne që jemi këtu në varrimin e të ndjerit, jam në njimëndje, dhe e ndaj me ju sot, se përfaqësojmë një komb të tërë. I gjithë populli gjerman është këtu, për të mbajtur zi për një pjesë të asaj që ka mbetur për ne nga madhështia e tij. Zoti i fundit i këngës, oshëtinë goja dhembshur, me të cilin muzika e tij foli. Njeriu që trashëgoi dhe rriti famën e pavdekshme të Handel, Bach, Haydn dhe Mozart, ka pushuar së jetuari, dhe sot nderet mbi vargjet e thyera të një instrumenti gojëkyçur. Muzika e tij hesht sot. Më lejoni të thërrasë atë! Sepse ai ishte një artist. Gjithçka që ai ishte është arti që la. Ferrat e jetës e kishin plagosur thellë kurmin e tij. Ai u turr duhishëm për të mbërritur tek ju, madje edhe atëherë kur portat nga do të kalonte ishin të gjitha të mbyllura. Ai foli me zërin që ju dëgjonit, mori nga zemrat tuaja dhe ua dha me gjithë zemër, deri në frymën e fundit. Ai ishte një artist i madh, i cili largohet për të qëndruar përjetë këtu me ne. Si gjigand shtrihej në

Nga Zagrebi Dr. Musa Ahmeti Nga Arkivat e Vatikanit shkrimi më i hershëm se “Meshari” i Buzukut/ I gjithë dorëshkrimi është autograf, i shkruar nga një dorë. Ndërsa në fund fare, në f. 208, autori është firmosur vetë me emrin e tij: Teodor Shkodrani Është folur e shkruar, por gjithnjë deri tani në formë të supozimeve, “duhet” të ketë libra, dorëshkrime apo dokumente të shkruara në gjuhën shqipe, të cilat janë më të hershme sesa “Formula e pagëzimit” nga viti 1462 apo nga libri i parë i shtypur në gjuhën shqipe “Meshari” nga viti 1555. Kërkimet nuk kanë reshtur, por rezultatet deri tash kanë munguar. Pothuajse të gjithë studiuesit që merren me kërkime dhe hulumtime shkencore, kishin shënuar Vatikanin, (Bibliotekën Apostolike apo Arkivin Sekret të Vatikanit), si një nga vendet ku do të duhej të ruheshin dokumente apo dorëshkrime të vjetra në gjuhën shqipe. Nuk ishin gabuar ata që kishin menduar kështu. Një studiues i njohur arbëresh, Nilo Borgja, i cili botoi edhe nj

Deri sot nuk dihet, nëse aksioni ka ndodhur. Gati 5000 vepra të "artit dekadent" nga muzetë gjermane ranë gjoja pre e flakëve në 1939. Vepra të tjera u shitën jashtë vendit. "Për asnjë tabllo nuk do të ketë mëshirë", shkruante ministri i propagandës së Rajhut, Joseph Goebbels, me 13 janar 1938 në ditarin e tij. Një fjali shkatërruese me pasoja shkatërrimtare. Gati një vit më vonë me 20 mars 1939 në Berlin u dogjën më shumë se 5000 vepra të "artit dekadent". Por deri sot nuk mund të dëshmohet, nëse aksioni është kryer me të vërtetë. Nuk ka pamje zyrtare nga djegiet, që ndryshe nga djegia e librave e vitit 1933, u bënë në fshehtësi. Edhe në ditatin e Goebbels-it nuk gjen të shkruar asgjë për këtë ditë. Por historiania e artit Meike Hoffmann nga qendra kërkimore "Arti dekadent" i universitetit të lirë të Berlinit mendon ndryshe: "Ne besojmë se janë djegur, nazistët kanë qenë burokratë të mëdhenj, por ata nuk do të kishin mundur të fsh

Sot më 21 mars, Dita Ndërkombëtare e poezisë Nga Albërt Vataj Atje ku s'ka asgjë, ai krijon, ajo lind. Bzan, ku heshtja rrënjëzon një gjëndje të amullt, të trishtë, të ndërkryme. Ma t'thuktit za, ndigju faqe kësaj toke, ia nep. Hesht me vetminë, nën qiparis, përmbi krrakamë korbash e natash që terri i ther. Frymën përgjon teksa në ty, gjimon nji za, që heshtjen vret. Këndon krejkund muzika zë fill, në fëshfërimën hollake të gjetheve, në rrapëllimën e zemëratës së reve, në puhizën e lehtë të pendëve të një zogu, në fërgëllimin e kurmit të një pasioni, në britmën rrënqethëse të një nëne, në hapin e ndrojtur të një ikanaku nëpër terr. Ti je aty, ku të tjerët nuk të shohin, nuk të ndjejnë, s'të prekim dot, e megjithatë, ledhatare beh me fjalën tande të purpurtë, shkundullitëse je me virrmën që ngjeth, ngasëse me t'amëltat tinguj që flakëron, ti poezi. Jë gjithçka në azgjënë e trajtës. Je ajri kur frymëmerr një kraharor që zbohet prej buçimave të thekshme. Je q

Gjithçka rrok shikimi i fokusimit të fotografit është befasuese. Kjo panoramë ngjet me tubimet biblike të besimtarëve që ndiqnin udhën Birit të Zotit. Përfytyrim i një Betlehemi epik. Në mes të këtyre shtëpive të thjeshta të kuqe qëndron një pikë e nxehtë intelektuale, Manastiri, shkolla më e madhe në botë për budizmit tibetian. Imazhet mahnitëse janë fiksuar nga fotografi George Doupas, i cili vizitoi Seda-nin tibetian, që ndodhet në Sichuanin perëndimorë të Kinës. E gjithe kjo përpjekje për të kapur pamje të kësaj zone të pazakontë me popullsi të dendur. Fotografi i lindur në Athinë dhe me banim në Pekin, është goditur nga kjo panoramë befasuese. Ai ka thënë se: "Shkolla për budizmit tibetian në Seda është unike. Unë kurrë nuk kam parë diçka të tillë në jetën time. Ky është një vend me të vërtetë e mahnitshme", ka shtuar ai. Duke vazhduar rrëfimin e tij ai ka thënë: "Numri i shtëpive atje tregon se sa shumë njerëz janë të tërhequr për të jetuar dhe shkollua në këtë

Nga Albërt Vataj Bujaria e një dimri në të ikur dhe një pranverë në prag, domosdo që meritojnë një përkujdesje të tjetërllojtë, atë të kandës për me e jetu tançka rrok me flakërimin e vet ngazëllyes dielli i mesmarsit. Ngarkue me një mall të parrëfyem, me një andë të ngasun prej pasionesh dalldisëse të përjetimit, turravrapëm me e vendos plazhin e Shëngjinit në kryeradhën e destinacionit të kalimit të fundjavës. Një e diel larg poterës, rrapëllimës së jetës intensive të kryeqytetit, mund të ishte ky destinacion, kjo përkëdhëli bregdetare, më e mira prej krejtçka ofron kjo mori mundësishë të sajdisura me bollek rretheqark. Lamë Tiranën, ndërsa dita e qytetit kridhej nën ritmin e zakonshëm të një të diele rutinore, një pale që i ngjishet prookupive të mbijetesës dhe tjetrës që ikën në kërkim të një vendi pajtues, jashtë mureve të larta të kësaj fortese gumëzhitëse. Pas një ore mbërritëm në Shëngjin. Ishte befasuese ajo qetësi e një qyteze bregdetare në një ditë rre

Eleana Ziakou   Nëse për Sartrin “Ferri janë të tjerët”, për Dimitriadis edhe “Parajsa janë të tjerët”. “Vdes si një Vend” është psikanaliza letrare e një vendi që dekompozohet ngadalë, rrëfimi tronditës i një gruaje real-imagjinare, që shikon me tmerr sesi trupi i saj merr përmasat e vendit të saj të kalbëzuar dhe si përthahet çdo burim nga rrjedhin lëngjet e saj jetësore. Rrëfimi ka formën e një kronike postmoderne ku me një vërtetësi rrëqethëse dhe në mënyrë fantazmagorike përshkruhet Greqia e Hybris, demonit të dhunës dhe intolerancës, e fanatizmit ideologjik dhe fetar, e mendësisë mesjetare, korruptive, ksenofobike, nacionaliste, ajo e shterpësisë krijuese dhe shpirtërore. Ndonëse në tekst nuk përcaktohet koha dhe hapësira gjeografike, aludimi rreth periudhës së luftës civile greke, asaj të diktaturës së kolonelëve, si dhe jehona e ngjarjeve të Majit ‘68 në Francë lidhet me botimin e parë të librit në vitin 1978, ku kujtimet dhe plagët e historisë, gjallonin en

Vjen një kohë tjetër, kur pas librave, a paralel me shfletimin e tyre, fillon të lexosh historitë e çuditshme të njerëzve, fatet e tyre të çuditshëm, surealë, të dhimbshëm dhe njëkohësisht aq qesharake, të ngjashëm aq shumë me librat që kisha lexuar… 1. Ndoshta vetëm në fëmijëri librat mund të ndikojnë me forcë, me aq forcë, sa të bëhen pjesë e jetës sonë. Në vitet e mëvonshme ne admirojmë, impresionohemi, zbavitemi nga leximi i librave, ne madje mund të korrigjojmë disa nga pikëpamjet tona të mëparshme nga leximi i tyre, por më shumë të ngjarë ka që tek librat që lexojmë në periudhën pas fëminisë të gjejmë pohimin e asaj që dimë, e asaj që ne besojmë se është kështu, dhe jo ndryshe. Ashtu siç ndodh në aferën e dashurisë, më vonë, tek lexojmë pa pasionin e fëminisë, tek lexojmë me kokë dhe jo me zemër, ne kërkojmë tek librat reflektimin e vetvetes tek një objekt tjetër. Por, jo kur lexojmë në moshën e fëminisë. Në rrugicën me kalldrëme pas shtëpisë so

Nobeli magjik mbush 88 vjeç Në fjalimin e shkurtër që mbajti kur i dorëzuan çmimin prestigjioz “Rómulo Gallego”, për veprën e tij “Njëqind vjet vetmi”, Gabriel García Márquez tha se “gjithnjë kishte besuar se shkrimtarët nuk janë në këtë botë për të marrë çmime…”, dhe se “çdo çmim është një rrezik për ta” . Por në të vërtetë kur ai botoi historinë magjike të Macondo, çdo gjë për te kthye për të në një dënim, dhe ai gjithnjë e më shumë filloi të fliste për vetmi të tmerrshme. Kjo ishte vetmia e suksesit të cilën ai e përshkruan :”e keqja më e madhe që mund t’i ndodhë një njeriu që nuk ka ndjeshmëri për suksesin në letërsi, dhe për më shumë kur ai jeton në një kontinent të pamësuar me suksesin , është të botojë një roman që shitet si salçicet . Ky është rasti im. Unë nuk kam dashur kurrë të shndërrohem në një spektakël , urrej televizionin , kongreset e letërsisë , konferencat dhe jetën intelektuale”. Por për të ende nuk kishte mbërritur më e keqja Në kth

0 0 GazetaExpress E hënë, 03 Mars 2014 14:00 Gibbon ishte ai që krijoi shprehjen mb Shqipërinë si “një tokë që shihet nga brigjet e Italisë, dhe njihet më pak sesa brendësitë e Amerikës”. Në vëllimin VI të librit te tij, Gibbon i kushton rreth 10 faqe Gjergj Kastriotit – Skenderbeu Në Londër më 17 shkurt 1776 botohet vëllimi i parë i librit “Tkurrja dhe rënia e Perandorisë Romake” nga Edward Gibbon (1737 – 1794). Gibbon ishte historian anglez dhe anëtar parlamenti. Puna e tij më e rëndësishme, “Historia e tkurrjes dhe rënies së Perandorisë Romake”, në gjashtë vëllime u botua mes viteve 1776 -1788. Libri është i njohur për prozën ironike dhe cilësore, përdorimin e burimeve primare, dhe kritikat e hapura ndaj fesë së institucionalizuar. Gibbon ishte ai që krijoi shprehjen mb Shqipërinë si “një tokë që shihet nga brigjet e Italisë, dhe njihet më pak sesa brendësitë e Amerikës”. Në vëllimin VI të librit te tij, Gibbon i kushton rret

Rudolf Marku E hënë, 24 Shkurt 2014 Për shumë kohë edhe në botën anglo-saksone është besuar nga shumëkush se Waugh dhe Orwell e përjashtojnë njëri-tjetrin. Tani besohet se Waugh dhe Orwell janë dy shkrimtarë me të njëjtën fytyrë dhe koha jonë ka nevojë më shumë se kurrë për të dy. 1. George Orwell dhe Evelyn Waugh janë ndër shkrimtarët më të mëdhenj të letërsisë angleze të shekullit të njëzetë. Të dy të lindur në vitin 1903, në një shtresë pak a shumë të rehatshme të shoqërisë së obsesionuar klasore të Anglisë. Rrallë mund të gjesh shkrimtarë më të ndryshëm nga njëri-tjetri sesa G. Orwell dhe E. Waugh. Në jetën dhe në fatin e tyre letrar dhe njerëzor. Në bindjet e tyre politike dhe në temperament. Waugh arrin që të ngjitet në shkallët më të larta të shoqërisë angleze, ndërsa Orwell zgjedh shpeshherë që të jetojë si një njeri barbon, tramp, si një protestë ndaj shoqërisë konvencionale dhe hipokrite. Waugh, për nga bindjet politike është shkrimtar i dja