Fundi dalt hajër ka thanë Gjergj Mullaga

Nga Albert VATAJ

Nuk është çudi që nesër në tezga e kioska do të kemi një gazetë më pak. Në dyert e redaksive nuk do të shohim më fytyrën e armatosur me vetëdije profesionale, të atyre, të cilët harrojnë se armatura e dijes profesionale dhe kryeepjes është diçka më e rëndë se pesha me tepri e këndellës së të qenit nën ofertë. Mjerimit profesional mbase i ofrohet një shans për të mos kenë edhe femër edhe përfaqësuese e medies. Sikurse edhe shqipja do të ndjehet i skapulluar nga terroi dhe vrastarët. Por edhe një shitës patatesh do të ndjehet më i vlerësuar kur të marrë në dorë një gazetë me dëshirën për t’u informuar. Telefonit të prishur mbase do t’i këputet ndonjë fije. E dhëntë Zoti ata që do të sakrifikohen të jenë pjesë e asaj shoqërie që duhet të përmendet sa më heret më mirë të bëjë një punë të dobishme më shumë se kjo që ka bërë deri dje. Sakaq do të zgjojë vullnete dhe ëndrra. Do të shoh veten të vendosur në një pozitë më të shëndoshë fizike në kohë dhe hapësirë. Gjithsesi mbeti me shpresë se do të jetë mbishqiptare kjo copë Shqipëri. Ëndërr në qoftë ma paska kënda.

Si një gazetë më pak, shumëçka më pak?!

Natyrisht që pas kësaj bota do të vazhdojë së ekzistuari, dhe shqiptarët do të kenë më pak mundësi të zgjedhin, por jo më pak shanse për t’u informuar.

Kjo ditë do të lind si çdoditëtjetër, më aq ndryshim, sa, duke qenë periferik për nga rëndësia do të kalojë pa lënë gjurmë dhe pa tunduar edhe më altruistët dhe emotivët.

Deri më tash tre shtypshkronjave të kapaciteteve të mëdha u është vënë dryni. Është bërë mirë apo keq le t’ua lëmë të merren të tjerët me këtë punë, por unë po ngufatem nga dëshira p të dëshmuar atë çka mendoj për këtë.

Kur këto gazetashtypëse u mbyllën, gjë e cila ishte pak e besueshme se mund të bënte vaki, por ja që bëri, fillimisht gishti u drejtua nga shteti, i cili u kujtua se kush i kishte borxh kuletës së taksapaguesit shqiptar dhe vendosi t’i tregojë se ka ligj, ka edhe shtet. Këta të fundit mendonin se duke qenë “kishë” do kishin mundësi që Zoti t’i shihte me sy të mirë, pavarësisht se doktrina është fe në vetëdijen e besimtarëve, pa ta ajo është një përrallë e bukur. Duke qenë se ata shtypnin gazeta, pra ishin furra e një pushteti do të kishin mundësi të fshiheshin si struci. Por jo për ngaherë. Kur e kuptuan se e kishin gabim, e pësuan. Por bashkë me ta zanafillën e ka ta pësojnë edhe vetë promotorët e kësaj situate, nami i titujve të gazetave që ndërseheshin mbi të sotmen shqiptare më misionin e informuesit.

Media e shkruar këto pesë vitet e fundit është një ndër bizneset që ka shpërthyer si kërpudhat pas shiut. Pas ndërtimit, bërja e një gazetë renditet e dyta në kryeradhën e bizneseve në Shqipëri. Kjo deri para pak ditësh kur një përmendje e shtetit kjo kështjellë prej rëre pikënis të ndjehet e kërcënuar seriozisht dhe të shkërmoqej. Konkretisht bëhet fjalë për mbylljen e disa shtypshkronjave, të cilat pak nga borxhet që u kanë gazetat në likuidim, pak sa më shumë nga mosshlyerjet e detyrimeve në shtet, kanë vënë kyçet duke nxjerrë zbuluar morinë e nevojës për shtyp të gazetave të përditshme. Fillimisht ajo që ka karakterizuar pasojat pas kësaj bëme është shkurtimi i stafeve, ulja e numrit të faqeve, e pse jo dhe afrimi i mbylljes së disa redaksive. Tash që shteti po bën të pamundurën të tregojë se ka detyrime por edhe i detyrohen, nis t’i dalë içi byrekut, atij byrek që duke u shijuar shumëkujt u bë garnitura më e preferuar e kavalerisë së gazetarëve që nga kafja në kafe kërkonin të informonin edhe atë katundarin në cep të këtij vendi se si dhe qysh kjo e ajo.

Turravrap i nxjerrjes së titujve të rinj të gazetave dhe bombardimi i gazetarëve me oferta jashtë çdo logjike ekonomike, janë dëshmi i një biznesi kokëprerë, pa orientim ekonomik dhe jashtë parapërgatitjeve për një rrethanë të tillë. Mbështetja e medies në logjikën e të qenit si garant të shkelësve të ligjit, të abuzuesve me detyrimet ndaj shtetit, kanë qenë sipas meje shtysat që situata e borxheve të gangrenizohej deri në këtë nivel sa të provokojë dhe mbylljen e tyre nga debitit ndaj shtetit dhe borxheve ndaj shtypshkrimit. Rendja pa kokëçarje e disa gazetave në një informalitet që sa vinte dhe thellohej ka shërbyer si një qiell i kthjellët para stuhisë, që disa parelinj t’i hynin rrugës së biznesit duke vjedhur nga pak tek lexuesit apo përfitimet publicitare e gazetave që ishin në treg. Kjo do të bënte që të prishej ai bilanc ekzistues, që informaliteti të mos ishte kaq sundues që të viheshin në dyshim vijueshmëria e botimeve, si pasojë e fryrjes deri në pamundësi të shlyerjes së borxheve të botuesve për shtypit dhe shtypshkronjave për letrën. Sot për sot ndoshta ende ka shanse të mos shpërthejë ajo që parashikohej, shpërthimi. Se shumë nga poseduesit e medies së shkruar menduan se të kesh lekë është gjithçka, dhe duke pasur dhe një gazetë do të mund të diktonte qoftë edhe shtetin, i cili duhet sepse kështu duan ata, të luaj indiferentin para debiteve të shumta të shtypshkronjave. 

Harbimi i pasionit për të pasur një gazetë, e pse jo për të qenë pronar edhe i një gazete duke u bërë mani, ka degdisur këtë biznes në një mundësi për të pasur një punë, të shumë e shumë të ashtuquajturish gazetarë. Pas kësaj vjen një media fotokopje, për t’i lënë radhën konturimit të një psikologjie mosbesimi në opinion. Dhe finalja, vënia përballë faktorit financiar. “Fundi dalt hajër ka thanë Gjergj Mullaga”