Përse shkruhet… Nga Milena Agus

 […] Të shkruarit është strofka që e kam gjithnjë me vete. Kur e shoh veten brenda një situate apo ndodhem në një vend të sikletshëm, kur më përfshin paniku, i them vetes se, në rastin më të keq, mund të nxjerr fletorkën time të shënimeve dhe të strukem në botën tjetër. Atje do të jem mirë.

Milena Agus Gjithmonë kam shkruar. Për njëfarë kohe për dashurinë, më së shumti gjëra të sheqerosura. Asokohe më pëlqenin, më ndillnin mirëqenie dhe gaz. Tani ma shpifin, por i dua ato shkrime, edhe pse tani më kallin krupën, i dua ngaqë dikur më kanë bërë të ndjehem rehat në strofkën time. Edhe tani shkruaj për dashurinë, vewse pa mjaltë dhe me ironi. Më parë ia dilja të tregohesha ironike vetëm në jetën reale: kënaqësia ime më e madhe në shkollë ishte jo aq të merrja nota të mira, sa të bëja për të qeshur shokët dhe shoqet e klasës. Kurse në shkrime historitë ishin kaq të trishtueshme: nuk më dilte të imitoja jetën, që është njëherësh e mjerë dhe komike. Prej pak vitesh jam në gjendje ama dhe ndjehem krenare. Kur ndonjë lexues më thotë se ka qeshur e ka qarë ndërsa lexonte një historinë time, ndjehem e lumtur, sepse kështu e shoh jetën: mjerane dhe të mrekullueshme, dhe të komunikosh përpikmërisht atë që provon është kënaqësi e madhe.

Deri pak kohë më parë shkruaja për vete, për t’u arratisur, por edhe për të ruajtuar e shpëtuar nga vdekja dhe harresa personat, emocionet. Shkruaja për ata që doja. Ngaqë s’mundem të jem me të vërtetë e kuptueshme kur flas, përmes personazheve e ndieja se mund të shpjegohesha më mirë. Ua dhuroja historitë atyre që më qëndronin pranë, për t’u thënë gjëra që nuk do të mundja kurrsesi t’ua thosha me zë.

Kur historitë ndryshuan e u bënë më pak të sheqerosura dhe gjithnjë e më të mjera e komike, atëherë vura re se ata që më donin filluan të shqetësoheshin, të kërkonin përkimet në jetën e vërtetë. Kështu nuk i jepja më gjë për të lexuar asnjërit. Nga shkrimi tek botimi kalon shumë kohë dhe tashmë rreziku i të hedhurit nga ballkoni o i të rënit brenda një pusi, si? bëjnë personazhet e mia, ka kaluar.

Më parë shkruaja tregime, tani romane. Gjithnjë shumë të shkurtra, ngaqë kam ngut të arrij në fund. Shkruaj ashtu si? ha: ngjeshem dhe pastaj pendohem se në pjatë s’ka mbetur më gjë. Edhe me rezervat në frigorifer e njëjta gjë. Po ja që nuk jam dot e duruar. Wka do të më pëlqente së tepërmi do të ishte të shkruaja me durim një roman të gjatë. […]

Nuk më pëlqen të më shohin lart e poshtë, të flas në publik, të më fotografojnë a të më intervistojnë. Më vjen për të vjellë nga vetja dhe edhe përpara pasqyrave kaloj kokëposhtë, që të mos e shoh veten.

Provoj mirënjohje për ata që më përfillin, më drejtojnë pyetje dhe më fotografojnë, porse me gjithë qejf do t’ia mbathja me të katra me fletorkën time të shënimeve, drejt botës së imagjinatës. Të shkruaj më në fund!

S’më bëhet vonë për suksesin e as për paranë e madhe. Të udhëtuarit është vuajtje për mua, më ngjall ankth dhe kam nostalgji për shtëpinë. Rrobet e shtrenjta më duken qesharake. Dhe, kështu si? është katandisur kjo Toka jonë, makinat, jahtet…, më duken kriminale; sendet e tepërta më ngjajnë rraqe. Ndërsa paratë që vijnë nga të drejtat e autorit nuk janë aq shumë sa të më duken të pakëndshme dhe bartin në vete atë magjinë e dhuratave të papritura. Gjen paratë në llogarinë tënde bankare dhe të duket se kanë ardhur Krishtlindjet, si atëherë në vegjëli. Sepse nuk janë para të djersitura, si ato që fiton me punën prej vërteti. Janë dhuratë, një dhuratë e arsyeshme. […]

Një gjë për të cilën pyesin të gjithë është nëse të banuarit në Sardenjë, të qenit Sardë, i jep shkrimtarisë një karakter të ve?antë dhe, nëse po, me ?farë ka të bëjë. Sipas meje është largesa: deti që të ndan nga Kontinenti, apo nga Stereja si? i thoshin njëherë e një kohë, largon, s’ke c’i bën hic. Pastaj Sardenja është shumë e bukur dhe ruan, pavarësisht fshtrave të tmerrshme turistike e zallahisë verore, një egërsi dhe një mister që pasqyrohen në shkrimtari, si në atë të shkrimtarëve të zonave në brendësi, nga Grazia Deledda tek Salvatore Niffoi, ashtu edhe tek shkrimtarët e brigjeve të rrahura prej erërave, të shndritshme dhe me detin e pafund përpara. Të bësh krahasime e të pyesësh se cili prej tyre përfaqëson Sardenjën e vërtetë, sipas meje, s’ka kuptim. Them se janë të vërteta të dyja dhe janë njësoj tërheqëse pikërisht për atë dallimin mes kodeve dhe kulturave: kjo nëse shkrimtari arrin të kapë domethënien e thellë. I bashkon ajo ndjesia e ndarjes, që është, kjo po, e përbashkët për të gjithë. Sardenja: ishull, shpellë, strofkë. Sardenja, për të cilën përvëlohemi dhe tek e cila, kur nisemi, duam këmbëngulshëm të kthehemi.